Łączna długość kanału od miejscowości Mamerki nad jeziorem Mamry wynosi 51km.
Różnica poziomów wód pomiędzy jeziorem Mamry (116,3m n. p. m.) i rzeką Łyną (5,1m n. p. m.) wynosi 111,2m.
Średni koszt budowy 1km kanału wynosił około 800.000 marek niemieckich.
Na kanale znajduje się 10 śluz i 2 jazy walcowo-ruchowe, konstrukcji betonowej o ręcznym napędzie mechanizmów.
Kanał Mazurski miał zapewnić wodne połączenie Wielkich Jezior Mazurskich z Bałtykiem, poprzez rzekę Pregoła. Miał służyć transportowi towarów (drewno, zboże, torf, węgiel, produkty przemysłowe) oraz odprowadzeniu nadmiaru wody z jezior z obszaru Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. W pierwotnym zamyśle, chciano również wykorzystać ruch wody przepływającej przez Kanał do napędu siłowników, mających osuszać okoliczne łąki. Ostatecznie porzucono tę koncepcję i Kanał miał stać się tylko wodnym szlakiem komunikacyjnym.
Pierwsze projekty budowy obiektu pochodzą z lat 1862 - 1864. Jednak dopiero pod koniec XIX wieku powstał pierwszy konkretny projekt. Opierał się on o dawniejsze prace, prowadzone przez braci polskich, którzy osiedli się na terenie Prus Książęcych. Józef Naronowicz-Naroński już w XVII w. sporządził szczegółowe mapy jezior i plan połączenia kanałem rzeki Pregoły z Niemnem. Kontynuatorem jego prac był Samuel Suchodolec (Suchodolski), który opracował ambitny projekt kanału mającego połączyć jez. Śniardwy ze znacznie oddalonym Niegocinem i dalej z rzeką Pregołą.
Przez lata, projekt obiektu był wielokrotnie modyfikowany. Ostateczna wersja projektu, według której przystąpiono do budowy obiektu, powstała w 1911 roku. W tej koncepcji, długość i spad obiektu pozostały te same, zmieniono jedynie ilość stopni na dziesięć. Zaproponowano następujące wymiary śluz: 45,0 x 7,5 m i głębokość 2,0 m. Wielkość spadków kształtowała się od 5,8 m do 17,2 m. Projekt obiektu przewidywał budowę 10 śluz oraz 2 jazów o mechanizmach napędzanych ręcznie. Miały one zlikwidować różnicę poziomów wody wynoszącą w sumie 111,2 m, czyli około 2m/1 km. Szerokość Kanału miała wynosić co najmniej 20 metrów. W pewnych miejscach miały go przecinać 3 mosty kolejowe i 8 drogowych. Budowa Kanału miała więc być naprawdę ambitnym przedsięwzięciem.
Kanał Mazurski został zaprojektowany w taki sposób, aby mógł stanowić drogę wodną dla statków o wyporności nieprzekraczającej 240 ton. Poprowadzony został głównie w specjalnych nasypach lub sztucznych wykopach oraz przez jezioro Rydzówka - trasa Kanału prowadzi przez malownicze krajobrazy Mazur (Północna część Pojezierza) oraz przez terytorium Rosji (Obwód Kaliningradzki). Po stronie polskiej Kanał Mazurski rozpoczyna się w północno-zachodniej części Jeziora Mamry, a jego długość od tego miejsca do granicy naszego kraju wynosi 22 km.
Ciekawostka:
Istnieją teorie mówiące o tym, że kanał miał służyć jako droga wodna dla słynnych okrętów podwodnych typu U-Boot, a na Mazurach planowano budowę bazy remontowej tych jednostek. Jeśli jednak wziąć pod uwagę wymiary śluz będących częścią Kanału: 45m x 7,5m o głębokości około 2m, należy uważać że te hipotezy są raczej wyssane z palca.
